Höftekerk Hardenberg – Orgel concerten Hardenberg

Gebouwd door: J.F. van Gelder en G.H. Jansen (1826)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1826	J.F. van Gelder		nieuwbouw
1915	Jan Proper		diverse werkzaamheden
1942	Mense Ruiter		restauratie en uitbreiding
1959	Mense Ruiter		uitbreiding
1981	Gebroeders Reil		reconstructie

J.F. van Gelder en G.H. Jansen bouwden in 1826 een orgel voor de Nederlands Hervormde Kerk te Baarn. Het werd te koop aangeboden in de Kerkelijke Courant van 11 mei 1889. Het orgel is, zonder al te grote ingrepen, in 1889/1890 in Hardenberg geplaatst. Het instrument had één manuaal met twaalf stemmen en aangehangen pedaal. In 1915 voerde Proper werkzaamheden uit. Mense Ruiter breidde het orgel in 1942 uit met een tweede klavier en een vrij pedaal, alles met electrische tractuur. Het pedaal bestond louter uit transmissies. In 1958/1959 voerde Mense Ruiter wederom werkzaamheden uit, en breidde hij het orgel uit tot de huidige omvang. Een algehele restauratie vond plaats in 1981 door Reil. Hierbij is het Van Gelder-pijpwerk weer hersteld en zo veel mogelijk bij elkaar geplaatst. Adviseur bij de werkzaamheden was dr. M.A. Vente. Het instrument is op 27 november 1981 weer in gebruik genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan

1826	Baarn	Hervormde Dorpskerk
1889	Hardenberg	Gereformeerde Höftekerk

Technische gegevens

Hoofdwerk	11
Onderpositief	5
Pedaal	3
Totaal aantal stemmen	19
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleeplade
Toonhoogte	a’ = 440 Hz
Temperatuur	Evenredig zwevend

Dispositie
Hoofdwerk: Prestant 8′ – vanaf d dubbelkorig, Gamba 8′ – 18e eeuw, Holpijp 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Octaaf 2′, Woudfluit 2′, Mixtuur III-IV sterk, Cornet IV sterk (discant), Trompet 8′.
Onderpositief: Bourdon 8′, Spitsfluit 4′, Open Fluit 2′, Flageolet 1′, Dulciaan 8′.
Pedaal: Subbas 16′, Octaaf 8′, Bazuin 16′.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	De dispositie luidde in 1889 na de plaatsing in Hardenberg: Manuaal: Bourdon 16′, Prestant 8′, Viola 8′, Holpijp 8′, Vox Celeste 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Woudfluit 2′, Cornet IV sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8′. Pedaal: aangehangen. Na de uitbreiding van 1942 was de dispositie: Manuaal I: Prestant 8′, Viola 8′, Holpijp 8′, Vox Celeste 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Woudfluit 2′, Cornet IV sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8′. Manuaal II: Bourdon 16′ (oud), Baarpijp 8′, Quintadeen 8′, Koppelfluit 4′, Octaaf 2′, Scherp V sterk. Pedaal: Subbas 16′, Gedekt 8′, Fluitbas 4′. Vanaf 1959 tot 1981 luidde de dispositie: Manuaal I: Prestant 8′, Holpijp 8′, Quintadeen 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Octaaf 2′, Woudfluit 2′, Mixtuur IV sterk, Cornet IV sterk (discant), Trompet 8′. Manuaal II: Bourdon 16′, Baarpijp 8′, Viola 8′, Voix Celeste 8′, Octaaf 4′, Koppelfluit 4′, Octaaf 2′, Gemshoorn 2′, Quint 1 1/3′, Scherp V sterk, Sexquialter II sterk, Dulciaan 8′, Tremulant. Pedaal: Subbas 16′, Gedekt 8′ (transmissie), Prestant 8′, Octaaf 4′ (transmissie), Octaaf 2′ (transmissie), Bazuin 16′.

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

De dispositie luidde in 1889 na de plaatsing in Hardenberg:
Manuaal: Bourdon 16′, Prestant 8′, Viola 8′, Holpijp 8′, Vox Celeste 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Woudfluit 2′, Cornet IV sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8′.
Pedaal: aangehangen.
Na de uitbreiding van 1942 was de dispositie:
Manuaal I: Prestant 8′, Viola 8′, Holpijp 8′, Vox Celeste 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Woudfluit 2′, Cornet IV sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8′.
Manuaal II: Bourdon 16′ (oud), Baarpijp 8′, Quintadeen 8′, Koppelfluit 4′, Octaaf 2′, Scherp V sterk.
Pedaal: Subbas 16′, Gedekt 8′, Fluitbas 4′.
Vanaf 1959 tot 1981 luidde de dispositie:
Manuaal I: Prestant 8′, Holpijp 8′, Quintadeen 8′, Octaaf 4′, Roerfluit 4′, Quint 3′, Octaaf 2′, Woudfluit 2′, Mixtuur IV sterk, Cornet IV sterk (discant), Trompet 8′.
Manuaal II: Bourdon 16′, Baarpijp 8′, Viola 8′, Voix Celeste 8′, Octaaf 4′, Koppelfluit 4′, Octaaf 2′, Gemshoorn 2′, Quint 1 1/3′, Scherp V sterk, Sexquialter II sterk, Dulciaan 8′, Tremulant.
Pedaal: Subbas 16′, Gedekt 8′ (transmissie), Prestant 8′, Octaaf 4′ (transmissie), Octaaf 2′ (transmissie), Bazuin 16′.

bron: www.orgbase.nl